Review Primal: Tales of Savagery Season 1

Primal: Tales of Savagery là một bộ phim hoạt viễn tưởng/phiêu lưu/kinh dị cho người lớn của Mỹ do Cartoon Network Studios và Williams Street phát hành, thực tế, Primal: Tales of Savagery không hề kinh dị như được hãng gắn nhãn, nói đúng hơn, nó đúng chất bạo lực hơn là kinh dị, mình cũng không hiểu tại sao hãng lại sử dụng nhãn kinh dị vào bộ phim này, những cảnh đánh nhau, sinh tồn, điều không hẳn là kinh dị, nó chỉ đậm chất bạo lực và phiêu lưu, viễn tưởng hơn mà thôi, cho nên những ai là fan kinh dị thì bảo đảm rằng sẽ không thể nuốt trôi được bộ phim này hoàn toàn, còn nếu là người ưa thích phim hành động và phiêu lưu thì bảo đảm sẽ mãn nhãn. Đồng thời những bạn nào kiểu yếu tim, yếu bóng vía thì có thể xem được bộ phim Primal: Tales of Savagery (nếu không ngại bạo lực máu me), ngoài điều đó ra thì bộ phim mang lại cho chúng ta rất nhiều bài học khác nhau, ý nghĩa được truyền tải cho từng tập khác nhau, ý nghĩa lớn nhất của bộ phim này là thú cưng (tức là Pang, loài khủng long) là người cộng sự, cùng nhau chiến đấu, sống chết vì nhau, chứ không phải như súc vật, như con ngựa là công cụ để chiến đấu, mà là cộng sự sống chết với nhau.

Giới thiệu

Nội dung nói về thời tiền sử với cột mốc không rõ ràng (Anachronism), nhân vật chính của chúng ta là Spear (giống loài Neanderthal) và Fang (giống loài Tyrannosaurus, hay còn gọi là khủng long bạo chúa), cả hai nhân vật này trước khi gặp nhau điều có gia đình riêng, nhưng định mệnh xảy ra, Spear mất gia đình vì đoàn khủng long khác đã tập kích người vợ và hai đứa con trước khi anh trở về nhà, anh ta định tử tự để đoàn tụ gia đình, nhưng tình cờ rằng anh ta thấy người vợ và hai đứa con trong ánh mặt trời chiếu rọi như muốn nói rằng đừng làm vậy. Vì thế anh ta quyết định sống và trả thù, rồi tình cờ trong lúc săn bắn ở dòng sông, anh ta nghe tiếng gào của Fang, định sẽ tập kích giết chết nó nhưng lại trông thấy hai con khủng long con của Fang và anh ta lại không lỡ lòng giết chết, nhưng có ba con khủng long màu đỏ (cũng là con khủng long giết chết gia đình của Spear) khác tập kích và giết hai đứa con, cả hai phối hợp nhau giết cả ba con. Spear rời đi, Fang đi theo, từ lúc này cả hai phối hợp với nhau để cùng sinh tồn trong thế giới Nguyên Thuỷ.nội dung nói về thời tiền sử với cột mốc không rõ ràng (Anachronism), nhân vật chính của chúng ta là Spear (giống loài Neanderthal) và Fang (giống loài Tyrannosaurus, hay còn gọi là khủng long bạo chúa), cả hai nhân vật này trước khi gặp nhau điều có gia đình riêng, nhưng định mệnh xảy ra, Spear mất gia đình vì đoàn khủng long khác đã tập kích người vợ và hai đứa con trước khi anh trở về nhà, anh ta định tử tự để đoàn tụ gia đình, nhưng tình cờ rằng anh ta thấy người vợ và hai đứa con trong ánh mặt trời chiếu rọi như muốn nói rằng đừng làm vậy. Vì thế anh ta quyết định sống và trả thù, rồi tình cờ trong lúc săn bắn ở dòng sông, anh ta nghe tiếng gào của Fang, định sẽ tập kích giết chết nó nhưng lại trông thấy hai con khủng long con của Fang và anh ta lại không lỡ lòng giết chết, nhưng có ba con khủng long màu đỏ (cũng là con khủng long giết chết gia đình của Spear) khác tập kích và giết hai đứa con, cả hai phối hợp nhau giết cả ba con. Spear rời đi, Fang đi theo, từ lúc này cả hai phối hợp với nhau để cùng sinh tồn trong thế giới Nguyên Thuỷ.

Lời nói đầu

Bộ phim chia ra nhiều Season, do đó mình sẽ chia ra từng phần mà Review cho từng mùa, chứ không thể tổng hợp hết được, đôi khi dẫn đến việc mùa này hay hơn mùa sau (điều này chẳng thể tránh khỏi) hay đang sản xuất giữa chừng thì không làm nữa hoặc nhà sản xuất tuyên bố Season N là mùa kết thúc nhưng cho tới phút 90 lại quay xe tiếp tục sản xuất tiếp, thành ra mình cũng không thể đỡ được nên đành phải chia ra cho từng mùa mà Review.

Primal Season 1

Tập 1: Như lời giới thiệu mình đã nói, Spear và Pang đã mất gia đình, cả hai gặp nhau trong tình cảnh đau thương, do đó cả hai xem nhau như một thành viên mới trong gia đình đó (còn sống sót) ở tập này, chúng ta nhận được một điều, mất gia đình không có nghĩa là không thể sống tiếp, có những người có sự mất mát lớn hơn chúng ta rất nhiều nhưng vẫn phải cố sống, không phải để hành hạ bản thân, mà tưởng nhớ họ trong trái tim của chúng ta.

Tập 2: Ở tập này, Spear và Pang là cộng tác với nhau, cùng chiến đấu và cùng sống, nhưng đây là sự khởi đầu mới mẻ của người đang tiến hoá và loài khủng long, nhất là chia sẻ thức ăn, cả hai chưa thống nhất được, vẫn còn giữ bản năng nguyên thuỷ, ai giành lấy con mồi trước là của người đó. Thành ra, Spear mâu thuẫn với Pang, còn Pang chưa hoàn toàn hiểu ý được của Spear, cứ theo bản năng mà làm, cũng như chưa thể hợp tác hoàn toàn 100%, ăn ý và hiểu ý nhau, hay sống chết vì nhau, trong đêm đó Spear không thể ngủ được vì nhớ khoảnh khắc vợ con bị loài khủng long đỏ giết hại, dẫn đến đe doạ Pang, cuối cùng anh ta kìm hãm lại được bản năng, cuối cùng cả hai đánh nhau vì chưa thể hiểu nhau, đến khi nước cuốn đàn rắn trong rừng, cả hai lúc này mới thật sự gặp nguy hiểm và hiểu ra một điều là cộng tác cùng nhau chiến đấu. 

Nói chung, ở tập này, chúng ta thấy được rằng, cả hai đang trong giai đoạn đầu của hợp tác, chưa hoàn toàn hiểu nhau, ăn ý, xảy ra mâu thuẫn và xung đột, cho tới khi cả hai nhận ra được một điều là sống sót là thứ cần thiết duy nhất nên cần phải dẹp sự mâu thuẫn trước đó, nếu không, sớm muộn thì hợp tác này bị đổ vỡ.

Tập 3:ở tập này nói về một đoàn Voi Ma Mút, một con Voi già nhất trong đoàn không theo kịp đoàn bị bỏ lại, tình cờ Spear và Fang tập kích nó, trước khi chết, nó thể hiện sự đau thương, nỗi buồn ra mắt làm cho Spear không thể không nhớ tới gia đình của anh, làm gợi lên nhân tính và lòng thương xót, thế nhưng trong thế giới tự nhiên, trong lúc bão tuyết ập tới, thức ăn khan hiếm, nên anh ta không thể không giết nó để lấy thịt. Đoàn Voi Ma Mút quay trở lại tìm kiếm con Voi già nhất, nhưng không ngờ nó bị giết và bị lấy mất cái ngà – quả thực nhà sản xuất khá khéo léo gợi ý và truyền tải về khúc này, bởi nạn nhân của đàn voi hiện nay là những kẻ săn bắn đàn Voi chỉ là cái ngà hoặc là sừng Tê Giác – làm cho con đầu đàn nổi giật, nó quyết định truy sát kẻ giết con voi già nhất, trong lúc Spear và Fang đang nghỉ ngơi trong một hang động(lúc này Spear đang day dứt và đau đớn vì đã giết con voi già) thì bị đàn Voi tập kích, cả đàn voi định giết cả hai thì trông thấy Spear cầm cái ngà của con Voi già đã bị giết và hét lên, nó lấy lại cái ngà và bỏ đi không giết cả hai, đến một nơi táng đàn Voi Ma Mút và đặt cái ngà xuống, cùng nhau tưởng nhớ, cầu nguyện, đây là một sự tinh ý, như muốn nói rằng đàn Voi có tập tính xã hội giống như loài người. điều có cầu nguyện, có sự thương xót.

Tập 4: Pang và Spear chạy thoát khỏi đàn khủng long nhỏ, sau khi băng qua cỏ dại, bị vây quanh bởi đám khủng long, lúc này bầu trời đổ xuống, đám khủng long nhỏ sợ hãi mà rời đi, để lại Pang và Spear, cả hai rời đi cho tới khi trông thấy một người đàn ông (thực ra là loài khỉ đang tiến hoá) kéo một con heo rừng, rồi bị té và gãy chân, lúc này Spear nhận ra những người khỉ cùng giống loài kìa là cùng tộc, liền ra tay giúp đỡ, phát hiện ra con dơi khổng lồ đang tấn công, cả hai chiến đấu với nhau, cuối cùng Spear bị bắt đi, Pang dựa theo dấu vết mà theo, cuối cùng cũng tới hang ổ, Pang không thể leo lên được đành phải giả chết, được đám dơi đem đi, khi lên được Pang tìm kiếm Spear nhưng lúc này Pang phát hiện ra một con nhện khổng lồ, chiến đấu một hồi Pang cũng thấy được Spear trong ổ nhện. Cả hai chiến đấu một hồi cuối cùng giết được con Nhện khổng lồ, kéo theo đó là đàn dơi nổi giận và truy sát, Pang và Spear chạy tới nơi cỏ mọc dài, ở đó có đàn khủng long nhỏ lúc trước truy sát, cả hai loài này chiến đấu với nhau sống chết.

Ở tập này, mình nhận thấy Pang cứu sống Spear, phát triển tới một mức tình cảm nhất định (hơn mức tình cảm nuôi thú cưng, có thể nói là ở mức chiến hữu), mà trước đó vẫn còn xảy ra mâu thuẫn với nhau, đồng thờ có một chi tiết gây ra sự hài hước là Pang cố gắng leo lên hang ổ của loài dơi nhưng không thể leo lên được. Tóm lại, ở tập này, sáng giá nhất là Pang giả vờ chết để cứu Spear để rồi cả hai cùng chiến đấu giết loài nhện khổng lồ và cùng nhau thoát khỏi đàn dơi, cũng như việc chứng kiến người tiền sử (khác giống loài với Spear) và trả lại cây giáo cho Spear như một sự đền ơn đã cứu họ.

Tập 5: Ở tập này, Spear và Pang thấy một cái hồ và thác nước, làm cho cả hai cùng sinh ra tử được thư giãn phần nào, Spear bơi vào hồ nước để thư giãn, lặn sâu và dự định sẽ hù doạ Pang, nhưng lúc này anh ta không trông thấy Pang đâu nữa, chỉ thấy dấu vết bị kéo đi, anh ta đi vào rừng và gọi thì bị đập ngất xỉu. Lúc nửa tỉnh anh ta thấy có người mang đi, nhưng bị đất ngất, lúc tỉnh hoàn toàn thì anh ta và Pang bị trói không thể thoát ra được, sau đó chứng kiến việc chiến đấu của loài khỉ trắng đang hò hét và dưới sân là bốn con khi to lớn đánh nhau cho tới khi chết chỉ còn một con còn sống. Sau đó, một con khỉ chiến thắng được uống một ngọt nước đen từ con khỉ đầu đàn, nó bắt đầu hú hét và to lớn lên, lúc này, đám khỉ trắng thả Pang xuống, cả hai chiến đấu, Pang yếu thế vì quá nhỏ so với con khỉ kia, Spear thấy không ổn liền cố thoát ra và không thể đánh lại, nên đã leo lên đài của con khỉ đầu đàn, đám khỉ trắng thấy thế liền ngăn cản, Spear leo lên và uống vào, tàn sát tất cả. Nhưng Pang không thể tỉnh lại.

Nói chung, tap nay nhu ở tập 4, là Spear cứu Pang thoát khỏi con khi to lớn, vì cái ý nghĩa Pang đã chết làm Spear điên cùng sát hại đám khỉ nơi này, cũng như ở tập này, mang cho chúng ta về suy nghĩ một điều, là dù tiền sử đi nữa, thứ tôn giáo luôn tồn tại, không thể tách rời. Cũng như một yếu tố khác là bắt thú dữ, hay kẻ ngoại tộc khác để chiến đấu sinh tử, đã xảy ra từ xưa tới nay, điều này khiến cho mình khá hài lòng vì mỗi tập là mỗi thứ thay đổi không trùng lặp, hoặc là truyền tải, hoặc là khác nhau.

Tập 6: Ở tập này, Pang bị thương nặng không thể cử động được, trong khi đó, những xác chết của đám khỉ trắng vương vãi làm cho đám kền kền bay tới, Pang là loài nhiều thịt nhất, hút đám kền kền nhất, vì thế Spear không thể xảy ra điều đó được nên đã nảy sinh ra ý tưởng làm cái cán kéo Pang đi, trong quá trình kéo đi, Spear thấy đám linh cẩu đánh hơi, cuối cùng Spear đã Pang kéo tới một hang động, lúc này Spear vừa canh vừa chăm sóc Pang, đêm đó Spear đã thấy lũ bọ có lớp vỏ cứng, liền tiêu diệt hết, sáng hôm sau Spear đi lấy nước thì lúc này đám linh cẩu kéo càng lúc càng nhiều, Spear phải ra chiến đấu giết đám linh cẩu, vì tình hình đám linh cẩu quá nhiều, Pang đã đứng dậy và chiến đấu giết hết lũ đó.

Ở phần này, mình thấy việc bảo vệ, chăm sóc Pang cả ngày lẫn đêm đã thể hiện ra một điều là tình cảm chiến hữu không còn là chiến hữu nữa, mà mình thấy vừa là chiến hữu, vừa là tình cảm gia đình, cả hai thứ cảm xúc này hoà trộn vào nhau, tạo ra một liên kết không thể phá vỡ.

Primal rất hay, được truyền tải ý nghĩa cho từng tập phim, đặc biệt là không có lời thoại làm cho mọi người không cần biết tiếng cũng hiểu được, như một bộ phim kịch câm vậy, mặc dù hay nhưng không thể không tránh thiếu sót, đó là “buff” hơi quá đà cho cả hai, khi cả hai bị thương nặng, nhưng vài giây sau chiến đấu lần nữa thì lại không thấy vết thương trên cơ thể của cả hai, như thể anh ta và thú cưng được uống bình Máu phục hồi vậy. Tóm lại, Primal dành cho những ai ưa thích phiêu lưu/kinh dị/hành động/viễn tưởng, nên không thể không bỏ qua bộ phim này được.

Tập 7: Allosaurus là loài khủng long lớn bị nhiễm virus zombie, rồi điên cuồng tàn sát đồng loại, cùng lúc đó Spear và Pang đi đến, bắt gặp cảnh tượng tàn sát, Allosaurus phát hiện ra cả hai liền truy sát, cả hai chạy tới con dốc rồi chạy vào trong hang và Allosaurus leo xuống rồi bị ngất ở dưới đồi, sau đó Spear và Pang chạy khỏi nơi đó và bị rượt cho tới ngọn núi lửa đang phun trào, Allosaurus điên cuồng thoát ra hang động dù đang bị kẹt, cuối cùng thoát ra và rượt bất chấp ở dưới nền đang phun trào, rồi bị rớt xuống vào dòng nham thạch ở dưới.

Phần này có vẻ nhà sản xuất đang muốn nhắc nhở chúng ta về nhân sinh trong cuộc sống, cuộc sống vô thường, bản chất Allosaurus là sự hiền lành, cuối cùng cũng phải điên cuồng tàn sát, như thể nói rằng người hiền cũng phải nổi điên và tàn sát kẻ đã ức hiếp bản thân. Sự thương tiếc cho loài Allosaurus hiện lên trên khuôn mặt của Spear.

Tập 8: Ở trong tập này, Spear và Pang đi trong đêm tối tình cờ gặp được một nhóm người phụ nữ già (nói đúng hơn là phù thuỷ) đang bao quanh một người đàn ông bị treo lên cột, rồi xuất hiện một con khủng long bay rồi đậu trên ngọn núi, rồi trên lên một người phụ nữ khác xuống núi và đứng trước mặt người đàn ông, và dùng tà thuật để hút tinh lực của người đàn ông kia để tạo ra một đứa bé rồi trao cho người trong số đàn bà già nua. Pang và Spear bị bắt, Pang bị người đàn bà khác trong nhóm thu phục và Spear bị trói để tối người phụ nữ kia hút tinh lực tạo ra đứa bé, người đàn bà thu phục Pang phát hiện ra cả hai cũng mất gia đình như bà, nên bà ta quyết định đêm đó cứu cả hai, cuối cùng bà ta mất và cả hai người thoát thân được.

Có vẻ ở trong tập này khác nhất trong mùa này, nếu như ở tập 7 là tập các khủng long bị biến thành zombie thì ở tập này chúng ta sẽ thấy nhóm phù thuỷ có thể di chuyển, ra vào không gian, tạo ra con người, khống chế động vật, v.v… có vẻ như Primal: Tales of Savagery đang bắt đầu đi vào thế giới viễn tưởng, kết hợp với thế giới nguyên thuỷ lại vào với nhau, tạo ra một tập là phù thuỷ. Cũng như truyền tải thông điệp sự khát khao có con mà không cần người đàn ông, người đàn ông bị hiến tế là hàm ý tinh trùng để thụ thai ra một người con, kết hợp với người phụ nữ không muốn đẻ nhưng vẫn có con của thời hiện nay. Tóm lại, trong phần này chúng ta dễ hiểu ý nghĩa của nhà sản xuất, nhìn chung không có vẻ kịch tính như mấy tập ở trước, chỉ như một thông điệp, sáng tạo cho từng tập trong mùa này và là một tập đúng kiểu “phù thuỷ”.

Tập 9: Trong tập này, có một loài khủng long bí ẩn xuất hiện, chuyên săn mồi vào trong trời tối khiến cho Pang phải e ngại, sợ hãi, Spear lại sợ hãi và ám ảnh, cho tới một hôm, nó tấn công Pang và Spear, Pang tình cờ giết chết một con, Spear trong lúc hoảng loạn vơ cây giáo xuống đất tạo ra ngọn lửa, làm cho loài khủng long bí ẩn này sợ hãi, Spear nảy ý tưởng dùng lửa để tấn công nó, tạo thành vòng lửa và dùng ngọn giáo lửa đâm vào khủng long, lúc này chúng ta mới biết là loài khủng long Therizinosaurus, một loài khủng long móng dài.

Trong tập này, mình cảm thấy nó có chút horror so với các tập khác, đa phần mà mình xem điều chỉ horror ở mức bạo lực chứ không thể gọi là horror được, nhưng trong tập 9 này cũng chỉ dừng ở mức rình rập, tạo ra kịch tính và bí ẩn chứ không thể là hoàn toàn kinh dị được. Hơn nữa, nhược điểm ở tập này ở là tới giây phút cuối cùng, mới xuất hiện bóng dáng của loài khủng long bí ẩn chuyên giết loài khác trong bóng tối nhưng không hiểu tại sao nhà sản xuất lại vẽ con khủng long đó theo kiểu lờ mờ trong vài giây ngắn ngủi, không rõ ràng, đây là nhược điểm lớn mà mình không hài lòng, nếu sử dụng công thức rình-rập và bí-ẩn thì nên ở mức chừng mực hoặc là bí ẩn từ đầu cho chí cuối, trong khi đó, ở giây phút cuối lại xuất hiện vài giây rồi biến mất thì mình không hài lòng chút nào.

Tập 10: trong tập này, Pang và Spear bắt gặp một người phụ nữ phát triển hơn, có ngôn ngữ riêng của cô ta, sau khi cả ba làm quen với nhau, rồi Spear trông thấy mỗi đêm cô ta cầu nguyện dưới ánh trăng khuyết. Rồi một hôm, cô ta và Spear đối mặt với nhau, nói đúng hơn là đang cố gắng cho Spear hiểu bằng cách vẽ trên cát, rằng cô đến từ một hòn đảo khác với sự tổn giáo của riêng họ, rồi một hôm có một tộc khác, người thủ lĩnh đó có sừng, ở đảo xa xôi khác nữa bắt họ về đảo tộc có sừng về làm nô lệ, trong quá trình bắt về thì cô ta vô tình thoát ra được và đến đảo này. Tên cô ta là Mira. Vào ngày nọ, trong đêm tối, có một tộc khỉ trắng khác đến bắt Mira, Spear và Pang đánh đám khỉ này, cuối cùng chạy tới bờ biển, lúc này đám người phát triển hơn (Spear) dùng cung bắn chết đám khỉ trắng và dùng thuyền rời khỏi đảo. Lần đầu tiên suốt 10 tập, Spear mới phát âm tên Mira thành tiếng (nói đúng hơn là nói).

Khác với 9 tập trước đó, trong tập này chúng ta gặp Mira, để có sự khởi đầu mới cho Spear, cũng như có tộc người phát triển hơn Spear để sang Season mới có sự đối đầu hoàn toàn, và nhược điểm trong tập này là không hề có sự kịch tính nào, nói đúng hơn là một tập Spear có “bạn gái” và biết yêu sau khi mất gia đình, thay vì chỉ chiến đấu và sinh tồn trong đám khủng long khác thì nay sẽ vừa sinh tồn vừa chiến đấu với chủng tộc khác.

Nhược điểm

Không một phim nào tránh khỏi sự thiếu sót, và Primal: Tales of Savagery không tránh khỏi trong số đó, trong phần Season 1 này, nhà sản xuất có tạo ra sự kịch tính trong quá trình chiến đấu với các sinh vật khác, bị thương là điều không tránh khỏi, thế nhưng cả hai bị thương là chúng ta dễ dàng trông thấy và sau đó vài giây lại trông như cũ, không có vết thương nào xảy ra, đây là nghịch lý thứ nhất. Ở trong tập 6, Pang bị thương nặng ở chân phải không thể đi lại, Spear ngăn cản sẽ tự thân ra ngoài chiến đấu với lũ linh cẩu, chỉ trong vài giây sau, Pang lại nhào ra ngoài và đánh lũ cẩu, đây là nghịch lý thứ 2, và điều thứ 3 nữa là nhìn gần thì các hoạ sĩ vẽ vết thương, xa xa thì lại mất tích, mình không hiểu dụng ý của các hoạ sĩ là gì.

Ở trong tập 9, loài khủng long móng dài săn mồi trong bóng đêm, có vẻ nhà sản xuất tăng độ kịch tính bằng cách theo góc nhìn thứ nhất của con này, nhưng cho tới tới giây phút cuối cùng khi Pang và Spear có biện pháp trị nó nhưng nhà sản xuất cứ mập mờ và tạo cảm giác không rõ ràng làm cho mình vô cùng khó chịu, bức bối, không hiểu là nhà sản xuất không biết vẽ hay là do có sự thiếu sót trong tài liệu vẽ nó mà phải dùng biện pháp mập mờ để che giấu thiếu sót ấy. Tóm lại, mình không ưng ý trong tập 9 này, dù tạo cho người xem thật sự gay cấn và hồi hộp, nhưng nó chỉ có hiệu quả trong giai đoạn đầu, giai đoạn cuối hiệu ứng này không còn hiệu quả, bắt buộc phải lộ ra nguyên hình để người xem thật sự cảm thấy rùng rợn, nếu không sẽ bị phản ứng tiêu cực hơn mà thôi.

Mức độ kinh dị là điều cần nói trong series Primal: Tales of Savagery, bởi Primal: Tales of Savagery được gắn thêm horror vào, nhưng thật sự Primal không hề kinh dị như ta tưởng, mà dừng mức bạo lực là cao, xuyên suốt từ đầu chí cuối không hề xuất hiện cụm từ horror nào, do đó các fan kinh dị sẽ không hài lòng với series Primal: Tales of Savagery lắm đâu.

Tóm lại

Primal: Tales of Savagery Season 1 là một tác phẩm Series TV hay, truyền đạt ý nghĩa cho từng tập, nói đúng hơn là mỗi tập là sự tách rời nhau không liên quan (ít nhất là thời gian đầu) và mỗi tập là địa điểm khác nhau chứ không phải là một địa điểm cố địa, cho tới tập 10 của Season 1 chúng ta mới nhận ra nơi Spear sinh sống là một hòn đảo, còn có cả chủng tộc khác được tiến hoá hơn cả Spear và các tộc khỉ khác, đã tiến hành bắt các chủng tộc khác làm nô lệ.