
văn học, trinh thám
Điểm Hẹn Đen
Nội Dung Review Điểm Hẹn Đen:
Tên anh là Johnny Marr, có vẻ anh cũng thích nó – Johnny Marr. Anh thích người ta gọi họ của mình. Như thể bất kỳ Johnny nào đó, ở bất kỳ đâu, bất kỳ lúc nào. Ngay cả những người từng gặp anh hàng trăm lần cũng không thể mô tả anh thật rõ ràng, trông anh chẳng khác gì những người bình thường khác, cách hành xử cũng chẳng có gì nổi bật. Chỉ nàng mới có thể nhìn ra, nhưng đó là vì anh có sức hút đặc biệt đối với nàng. Anh giống hệt một ngàn anh chàng trẻ tuổi khác ở khắp nơi. Bạn lúc nào cũng gặp họ ở bất kỳ đâu. Bạn nhìn họ nhưng bạn không nhận ra họ.
Tên nàng là Dorothy, và nàng rất đáng yêu. Bạn cũng không thể mô tả nàng nhưng không giống như Johnny. Ánh sáng không phải thứ dễ mô tả. Bạn có thể nói nó ở đâu, nhưng không nói được nó là cái gì. Nơi đâu có nàng nơi ấy là ánh sáng. Có thể người xinh hơn nàng không ít, nhưng người đáng yêu hơn nàng thì chẳng mấy ai. Nét đáng yêu ấy thể hiện cả trên nét mặt lẫn trong tâm hồn; đó là sự tổng hòa.
Điểm Hẹn Đen của Cornell Woolrich đã mở đầu như thế. Êm đềm, tình tứ, bình yên như những đoạn văn ta có thể gặp trong bất kỳ truyện ngôn tình nào. Nhưng truyện của Woolrich luôn luôn đi kèm với bi kịch. Bi kịch là khi Johnny và Dorothy phải lùi ngày cưới lại một năm. Và vào đúng ngày 31 tháng Năm định mệnh ấy, buổi hẹn hò cuối cùng của hai người trước khi làm lễ cưới, một chiếc máy bay đã bay ngang qua quảng trường ấy, và một chai bia vô ý rớt xuống trúng đầu Dorothy. Chiếc máy bay vẫn bay đi, năm người trên máy bay ấy không nghĩ rằng họ vừa ký bản án tử hình dành cho mình. Trong nỗi đau đớn tột cùng vì mất người yêu, Johnny đã thề sẽ báo thù, gieo rắc đau thương cho cả năm con người ấy. Nhưng anh ta không giết họ, mà lại nhằm vào vợ, người yêu và con gái của họ. Ai mới là kẻ đáng thương đây? Là Johnny hay là người thân của năm kẻ vô tình kia?
Chỉ biết trách định mệnh! Giá như hai người họ không phải hoãn cưới, giá như đêm ấy họ không phải hẹn hò nhau ở quảng trường, giá như đêm ấy cái máy bay đó chẳng bay qua và chai bia không rớt xuống. Giá như hôm đó không phải là ngày 31 tháng Năm. Để rồi hàng năm cứ vào ngày này, lại có người mất mạng. Những người vợ, người tình, người con gái tội nghiệp phải chết mà không hiểu vì sao mình chết.
Về motif thì Điểm Hẹn Đen khá giống Cô Dâu Đen. Cũng là một kẻ chịu nỗi đau mất mát rồi ra tay báo thù. Tuy nhiên, Điểm Hẹn Đen có bối cảnh và cốt truyện dàn trải hơn, phong phú hơn, đau xót hơn và lắt léo hơn nhiều. Hắn tàn nhẫn xuống tay với phụ nữ. Cốt truyện tập trung miêu tả hoàn cảnh gia đình, cuộc sống, tâm tư và những mối quan hệ của gia đình nạn nhân. Không xuất hiện và trực tiếp gây án như Cô Dâu Đen, hung thủ trong cuốn này ẩn mặt hơn, kín đáo hơn, chúng ta chỉ thoáng thấy hắn nhưng không biết hắn gây án như thế nào. Hung thủ thoắt ẩn thoắt hiện, hắn có thể là bất kỳ ai, không ai nhớ mặt hắn, không ai nhận ra hắn, không ai có ảnh hắn kể cả cảnh sát. Hắn không ra tay hạ sát nhanh gọn như Cô Dâu Đen, mà lặng lẽ theo dõi, đeo bám những người tình, người con gái nhẹ dạ, đáng yêu để rồi sau đó quyến rũ, yêu đương và cuối cùng mới hạ sát, càng làm tăng thêm tính bi kịch của Woolrich. Các bạn cứ yên tâm là cuốn này chết nhiều lắm nhá.
Plot twist trong Điểm Hẹn Đen thực sự chóng mặt. Nhiều bất ngờ xảy ra liên tiếp. Không khí truyện ngay cả trong những giây phút vui vẻ nhất, hạnh phúc nhất vẫn tiềm ẩn những nguy hiểm bất ngờ. Với mỗi nạn nhân, Woolrich lại dựng lên cả một hoàn cảnh khác nhau. Nên mỗi vụ là một câu chuyện khác biệt hoàn toàn, không trùng lặp. Từng vụ, từng vụ Woolrich dẫn dắt người đọc đến bi kịch rất chậm rãi, như thể miếng socola ngọt ngào nhai mãi mới thấy vị đắng đọng ở đầu lưỡi. Mỗi nạn nhân đều có một gia đình riêng, cuộc sống riêng, thậm chí cả trong thời chiến nữa. Cái tài của Woolrich là ở chỗ mỗi vụ ông viết như kiểu một câu chuyện độc lập, có thể đứng tách ra thành một câu chuyện riêng rẽ được. Nhưng khi nằm chung trong Điểm Hẹn Đen, tất cả bỗng tập hợp lại thành một tiểu thuyết trinh thám đen dày dặn, thấm đẫm bi kịch. Chả hiểu Woolrich ngoài thù oán với phụ nữ, ông còn có thù oán với cảnh sát hay sao, mà nhân vật anh chàng Cameron trong Điểm Hẹn Đen cũng khá fail. Tuy là cảnh sát thông minh, nhạy bén tuy nhiên anh chàng lại bị hung thủ qua mặt khá dễ dàng. Tác giả đã dựng nên cuộc đấu trí, đấu mưu giữa Cameron và hung thủ trải suốt truyện. Tuy nhiên, ta có cảm tưởng như Cameron đang đấu trí với một con ma. Hắn luôn đi trước anh một bước, chậm rãi lên kế hoạch, tiếp cận rồi ra tay hạ sát nạn nhân rất ung dung, tự tại.
Ngoài máu me và bi kịch thì Điểm Hẹn Đen còn rất trữ tình. Có thể nói rằng Woolrịch đã dựng nên rất nhiều mối tình trong truyện. Chuyện tình nào cũng kết thúc trong đau xót. Đọc những trường đoạn trữ tình này nhiều người sẽ liên tưởng tới truyện ngôn tình. Nhiều nhân vật nữ trong Điểm Hẹn Đen hiện lên rất đa dạng, mỗi người một tính cách, một hoàn cảnh sống và một số phận khác nhau. Tình yêu nào của họ cũng rất đẹp. Dịch văn Woolrich những đoạn này thực sự là thử thách, vì văn của ông rất bay bướm, mượt mà, ngọt ngào khi miêu tả những cảnh tình củm. Truyện tình nào trong tác phẩm chúng ta cũng đều mong có cái kết đẹp. Tuy nhiên, cái chất “black” đặc trưng của Woolrich vẫn bảng lảng khắp nơi, không ngừng tạo nên bầu không khí chết chóc, u ám. Một tiểu thuyết noir điển hình của ông!
Tác giả: Quang Huy Nguyễn